đóng giả làm bạn gái người phụ nữ nhà bên, và đóng gạch luôn

Có nhưng ngày thi đấu, có lớp ballet, lớp thể dục, có lớp quần vợt, lớp piano, có giải bóng đá, và hình như tuần nào cũng có tiệc sinh nhật. Các công ty công nghệ cao đặt cơ sở ở Ấn Độ và Trung Quốc với tốc độ rất nhanh, và các quỹ đầu tư mạo hiểm hiện nay hoạt động trên toàn cầu; họ sẵn sàng đầu tư vào Mumbai hay Thượng Hải không khác gì vào California. Nhưng tôi nhớ nhất là chuyến đến thăm thị trấn Mountain View, bang California, cách Đại học Standford và Balo Alto vài dặm về phía nam, ngay trung tâm Thung lũng Silicon, nơi công ty sở hữu công cụ tìm kiếm Google đặt trụ sở chính.

Cuộc chiến ấy cũng là hiện thân của mâu thuẫn lớn giữa một nhóm nhỏ tài năng, nhưng thiếu hoàn thiện, nên mô hình chính phủ họ tạo ra rất xuất chúng - nhưng lại giả mù trước những sợi xích sắt và cây roi [64]. Nhưng khi Chiến tranh lạnh kết thúc, Washington bắt đầu thay đổi thái độ. Trong các ban lãnh đạo doanh nghiệp trên toàn nước Mỹ, nhóm người thiểu số có rất rất ít đại diện.

Người giàu ở Mỹ gần như không có gì phải phàn nàn. Năm 1983, cộng đồng Latin đã góp phần rất quan trọng vào chiến thắng của thị trưởng da đen dầu tiên của Chicago là Harold Washington. Bởi những kẻ thạo nghề hơn mới làm bạn đau, một phần vì họ được công chúng tin cậy hơn, phần khác vì bọn họ có khả năng chộp lấy những lời nói của bạn và làm cho bạn trở nên một kẻ ngu ngốc.

Còn nàng mới là người phải tạm dừng sự nghiệp. Nhưng ở một mức độ nào đó, ông ấy không còn là Al Gore - cựu Phó Tổng thống nữa, ông ấy chỉ còn là một trong số hàng trăm kẻ mỗi ngày đến gặp tôi tìm kiếm chút tiền bạc. Họ kết luận rằng nghề nghiệp, tài sản, các thú vui giải trí và sự bận rộn khủng khiếp của họ vẫn chưa đủ.

Cái người Mỹ cần hỗ trợ, ngay bây giờ, đó là chi phí học đại học ngày càng tăng cao - một vấn đề mà Michelle và tôi đã quá quen thuộc (trong mười năm đầu hôn nhân, số tiền chúng tôi phải trả nợ học phí đại học và sau đó là theo học trường luật cao hơn tiền thế chấp rất nhiều). Nhưng không nghị sỹ nào, ở cấp bang hay liên bang, tránh được những giây phút khó khăn đó, và còn khó khăn hơn nhiều đối với đảng đang mất ưu thế quyền lực. Với tôi một ngày không có gì vui hơn là được làm việc với một ai đó, bất cứ ai, có lòng tự hào về công việc của họ hoặc luôn nỗ lực nhiều hơn - một kế toán viên, một thợ sửa chữa ống nước, một vị tướng, một người ở đâu dây bên kia điện thoại thực sự muốn giúp đỡ bạn.

Nhưng tôi có thể khuyến khích điều đó mỗi khi tôi nói chuyện với những người trẻ tuổi. Đây là hiện tượng mà một vài nhà quan sát cho rằng nguyên nhân trực tiếp là do không có nhà thờ nào được nhà nước bảo hộ, và do đó vai trò quan trọng thuộc về tinh thần thử nghiệm và tự nguyện trong tôn giáo. Tuy nhiên, với phần lớn người Mỹ, mối quan ngại về nhập cư trái phép thực sự sâu xa hơn chuyện mất việc làm và cũng tinh vi hơn chuyện phân biệt chủng tộc thông thường.

Khi nghe thấy điều này, mục sư Martin Luther King đã nói: “Đúng là luật không thể khiến một người phải yêu mến tôi, nhưng luật có thể ngăn người đó giết tôi vì tôi là người da đen[58] và tôi nghĩ điều đó cũng cực kỳ quan trọng". Tôi bắt đầu nghĩ không biết một chính trị gia mất bao lâu để tiếp thu tất cả những chuyện này; bao lâu để thói quen ghi chép, biên tập và sàng lọc luôn thường trực trong tâm trí bạn; và mất bao lâu nữa thì những phút giây "thực lòng" cũng đi theo kịch bản và bạn kiềm chế hoặc bộc lộ sự giận dữ một cách thích hợp. Theo nghĩa này, dù chúng ta theo quan điểm chính trị nào thì chúng ta cũng đều tán thành những điều mà những người lập quốc đã viết ra.

"Thưa Thượng nghị sỹ, ai cũng có điều phải ân hận cả. Ô tô vẫn mắc kẹt trên mái nhà. Trái lại nó cho ta biết khung hành động với các quy tắc nhất định, nhưng việc trung thành tuyệt đối với các quy tắc này cũng không đảm bảo sẽ đem lại một xã hội công bằng hay đảm bảo mọi người sẽ thống nhất được hành động nào là đúng.

Không có nhiều người Mỹ cảm thấy thoải mái khi chính phủ giám sát cả việc ăn uống của chúng ta, cho dù có hao nhiêu người chết, bao nhiêu tiền thuốc men phải bỏ ra do bệnh béo phì đi nữa. Thái độ không sẵn lòng quyết định trước những lựa chọn khó khăn và làm theo lý tưởng của chính mình không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của nước Mỹ trong mắt thế giới mà uy tín của chính phủ Mỹ trong mắt người dân cũng giảm sút. Ngoài ra tôi không thích thú gì chuyện Tổng thống, Quốc hội hay bất cứ cơ quan thuộc chính phủ nào lại quy định những chuyện xảy ra trong phòng ngủ.

Phát huy chút sáng tạo là chúng ta có thể phá vỡ thế bế tắc này. Jefferson đã giúp củng cố quyền lực của nhà nước ngay cả khi ông phàn nàn và bác bỏ quyền lực này. Và Mỹ cũng không thể cạnh tranh đơn giản bằng cách dựng lên các rào cản thương mại và tăng mức lương tối thiểu - trừ khi chúng ta sẵn lòng lịch thu tất cả máy tính trên toàn thế giới.