Lương bổng sẽ thấp hơn mức trung bình thị trường, tăng lương là rết hiếm và xa vời, và nguy cơ mất việc cũng rất cao vì nhà quản lý luôn phải chịu áp lực cắt giảm chi phí. Bạn thấy đấy, suy nghĩ như Warren Buffett cũng không quá khó lắm đâu. Như vậy ông không bị cuốn vào những hào hứng của thị trường và trả giá cao không tưởng so với cơ cấu kinh tế dài hạn của công ty.
Nếu người môi giới của bạn khuyên bạn nên bán số cổ phiếu anh ta mới vừa tư vấn cho bạn mua hồi tháng trước bởi vì tình hình thị trường đã thay đổi, thì anh ta có vẻ như không phải ảo tưởng - anh ta chỉ không trung thực mà thôi. Nếu một sản phẩm không phải thay đổi, bạn có thể thu về tất cả lợi nhuận vì không phải chi tiền cho nghiên cứu và phát triển, và cũng không phải làm nạn nhân của thời trang lên hay xuống. Bằng cách này ông có thể tiên đoán giá trị kinh tế trong tương lai của các công ty và quyết định về cái giá của nó trong hiện tại.
Những lúc như thế này Warren xuất hiện trên thị trường đầy tham lam, mua vào tất cả những công ty tuyệt vời mà ông vẫn ao ước được sở hữu. Nếu bạn không làm được như thế, hãy tìm một người khác giúp bạn, nếu không sẽ giống như trong trò chơi ném xúc xắc, cơ hội thắng thường không thuộc về bạn. Đã vài lần Warren đầu tư vào những công ty hết thời hoặc sụt giảm nghiêm trọng dưới quyền quản lý của ông.
Và thay vì dùng tiền của mình để trải nghiệm những việc táo bạo trong cuộc sống, bạn cuối cùng chỉ chăm chăm làm sao kiểm soát tài sản của mình khỏi bọn gia nhân, luật sư, kế toán, hay những người được gọi là quản lý tiền bạc, những người đang cố hết sức mình giúp bạn chuyển tiền từ túi của bạn sang túi của họ. Chúng tôi cũng đưa vào đây cách giải thích của những người đã dày công nghiên cứu Buffett để làm bối cảnh và mởcánh cửa giúp các bạn khám phá thêm những ẩn ý sâu xa bên dưới ngôn từ. Trong những quyển sổ này của David, tôi thích nhất một quyển ghi lại những câu cách ngôn sâu sắc của Warren, vì chúng khiến bạn phải suy nghĩ và chiêm nghiệm.
Mỗi ngành nghề chuyên môn rõ ràng đều là một âm mưu chống lại người bình thường ngoại đạo. Warren là người xài đồ rẻ tiền, trước nay vẫn thế, và có thể cả sau này cũng vậy. Nhưng nhìn từ quan điểm dài hạn, đây là một vụ mua vào cực kỳ tốt; và Warren đã mua 10 triệu đôla cổ phiếu của nó.
Trong một thị trường giá lên người ta trở nên tham lam và đẩy giá cổ phiếu ngày càng cao mãi, thu hút thêm nhiều người tham gia cuộc chơi. Trong thế giới kinh doanh, khi thử thách gia tăng, quyết định phải được đưa ra, và sai lầm là không thể tránh khỏi. Bạn không nhất thiết phải gom lại tiền bằng đúng con đường bạn đã làm mất tiền.
Bài học lịch sử mà nhiều người không học được là khi công ty bị định giá quá cao so với giá trị kinh tế dài hạn, như vẫn thường xảy ra trong một thị trường giá lên, thì bất cứ thay đổi nào trong ngọn gió hy vọng cũng sẽ làm giá cổ phiếu rớt thảm hại và cuốn đi toàn bộ những nhà đầu tư nào đã trả giá quá cao. Trong thế giới đầu tư người ta có một giả thiết là thị trường chứng khoán hoạt động dựa trên tính hiệu quả, rằng giá cổ phiếu thể hiện chính xác giá trị của cổ phiếu trong ngày dựa trên những thông tin được công bố về nó. Người nào có thể ra quyết định là người lãnh đạo, và những người không thể sẽ phải tuân theo.
Còn nếu bạn không thích làm lãnh đạo, bạn vẫn có thể làm người đi sau. Tuy nhiên, nếu có một nhà sản xuất nào nhân danh lợi nhuận, giảm chất lượng sản phẩm của mình, họ có thể đối mặt với một nguy cơ cao là đánh mất vị thế trong tâm trí người tiêu dùng. Warren nổi tiếng với chiến lược đầu tư cổ phiếu tập trung, và ông sẵn sàng tăng thêm tính tập trung nếu như cơ cấu kinh tế của công ty vững chắc và giá bán hợp lý.
Tiền bạc chỉ càng nhấn mạnh thêm bản chất sẵn có của bạn. Bạn không nhất thiết phải gom lại tiền bằng đúng con đường bạn đã làm mất tiền. Người ta phạm cùng một sai lầm nhiều lần trên thị trường chứng khoán - họ trả giá quá cao cho một công ty với hy vọng sẽ kiếm được tiền khi giá cổ phiếu của công ty tăng trong ngắn hạn.
Nếu bạn không làm chủ được bản thân mình trong công việc, ít nhất bạn cũng nên cố gắng làm chủ bản thân trong cuộc sống. Họ còn khiến bạn phải mua bán dựa trên kết quả bầu cử tổng thống. Tôi nhận ra mình thường hay trích dẫn lời của ông, hoặc bật lên những suy nghĩ về chúng như một cách để ngăn mình khỏi mắc sai lầm, không bị cuốn vào cơn cuồng phong náo nhiệt của thị trường đang lên.